Functionele Veiligheid

Speel jij poker bij het maken van een risicomatrix?

Pieter Bolder, 6 juli 2022

Speel jij poker bij het maken van een risicomatrix?

Waar poker vroeger werd geassocieerd met rokerige salons, stoere cowboys en pistolen op tafel, is het edele pokerspel tegenwoordig een veranderd fenomeen. Het zijn vooral jonge hoogopgeleiden met een degree in wiskunde, economie of engineering, die successen behalen. Niet verwonderlijk: poker is het analyseren van risico’s!

Ze zijn jong, vaak vegetarisch en starten hun dag met een uurtje yoga. Het imago van pokerspelers is de laatste jaren sterk veranderd. De jonge pokergeneratie laat zich tijdens de grote pokertoernooien graag op een positieve manier horen. Ze verdienen miljoenen met hun talent. Niet omdat zij goed kunnen bluffen maar door het maken van correcte risicoanalyses op basis van hun startkaarten, positie aan de pokertafel en hun plaats in het toernooi. 1 op de 265 keer krijgen zij twee azen als (beste) starthand. En als zij twee kaarten van dezelfde kleur hebben, weten zij dat de kans 1 op de 10.000 is dat zij een flush maken als de eerste kaarten op tafel worden gelegd. In de pokerboeken die nu geschreven worden, gaat het daarom niet (meer) om hoe je moet bluffen, maar om kansberekening. Op basis van kansen bepaalt de jonge generatie pokerspelers of zij inzetten, wat zij inzetten of wanneer zij moeten passen voor het risico dat zij lopen. En dat werkt. No luck, pure strategy.

Risicomatrix

Het maken van de juiste kansberekening voor een risico werkt in ons vakgebied vaak hetzelfde. Eerst bepalen we wat veiligheid is. Dat hebben we onder andere uitgelegd in ons blog van 27 oktober 2020. Hierin leggen wij uit hoe we veiligheid definiëren en hoe je dit uit het onderbuikgevoel kan weghalen. Want het onderbuikgevoel is voor iedereen anders en 100% veiligheid bestaat niet. In een risicomatrix leg je vast wat de kans is dat een bepaald risico zich voordoet en wat het gevolg is als het zich voordoet (kans x gevolg). Op de ene as zet je de frequentie uit en op de andere as het risico. In een aparte tabel leg je vast wat je als ‘vaak’ beschouwd en in een andere tabel hoe ‘acceptabel’ een risico is ten opzichte van het gevolg. Dood als gevolg van een risico is bijvoorbeeld niet acceptabel. 1 op de miljoen kan dan acceptabel zijn. Je kunt ook een risicomatrix maken voor bijvoorbeeld milieuschade. Wat is de kans dat iets zich voordoet, en wat is het gevolg daarvan. En wat als het binnen het hek gebeurt of buiten het hek van je fabriek.

Hazard and Operability Analysis

Een risicomatrix is de basis voor het inzichtelijk maken van risico’s. Het is de basis om te bepalen welke kosten er nodig zijn maatregelen te nemen die risico’s zoveel mogelijk wegneemt. Dat kan gaan over de risico’s voor persoonlijke schade, economische schade, milieuschade of imagoschade. Wij helpen fabrieken al jaren met een HAZOP. HAZOP staat voor Hazard and Operability Analysis, wat concreet inhoudt dat een HAZOP-studie je proces zal analyseren naar zowel veiligheid als betrouwbaarheid. In de praktijk betekent het dat je met een team brainstormend nagaat wat er binnen een bedrijf kan misgaan en wat het gevolg daarvan is. Een team moet in dat geval bestaan uit verschillende disciplines en voldoende van omvang zijn om een representatief onderzoek te kunnen doen.

Ben je als bedrijf toe aan het maken van een leidende risicomatrix? Wij kunnen aan een brainstormsessie deelnemen vanuit onze discipline meet- en regeltechniek. Niet vanuit een onderbuikgevoel (het zal wel) of vanuit een pokerbluf (het gebeurt vast niet) maar vanuit een nuchtere en professionele kansberekening!

Pieter Bolder

bomer engineering services
Bömer Engineering Services

Bömer Engineering Services helpt industriële organisaties beter en veiliger te presteren. Met ons team van specialisten kunnen wij ideeën, concepten en uitgangspunten voor de engineering van installaties en machines vertalen naar precieze specificaties en concrete ontwerpen.